1. Khái niệm tội cố ý gây thương tích
Trong đời sống xã hội, mâu thuẫn, xung đột hay tranh chấp có thể dẫn đến những hành vi bột phát, trong đó phổ biến nhất là hành vi cố ý gây thương tích.
Theo Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác là hành vi của một người dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác, cố ý xâm hại đến sức khỏe của người khác, gây ra thương tích hoặc tổn hại sức khỏe được xác định bằng tỷ lệ phần trăm thương tật.
2. Đặc điểm pháp lý của hành vi cố ý gây thương tích
Hành vi này có một số đặc điểm cơ bản:
- Tính nguy hiểm cao: trực tiếp xâm hại đến sức khỏe – một trong những quyền nhân thân quan trọng nhất của con người.
- Có tính chất bạo lực: đa phần hành vi được thực hiện thông qua đánh đập, sử dụng hung khí hoặc các thủ đoạn nguy hiểm khác.
- Có yếu tố lỗi cố ý: người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây thương tích nhưng vẫn thực hiện.
3. Cấu thành tội phạm cố ý gây thương tích
Để xác định một người phạm tội, cần xem xét bốn yếu tố cấu thành:
a) Khách thể
- Quyền được pháp luật bảo vệ về sức khỏe, thân thể của con người.
b) Mặt khách quan
- Hành vi dùng vũ lực, hung khí hoặc phương tiện khác để gây thương tích.
- Hậu quả là thương tích hoặc tổn hại sức khỏe, được giám định tỷ lệ % thương tật.
- Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả.
c) Mặt chủ quan
- Lỗi cố ý (trực tiếp hoặc gián tiếp).
- Động cơ có thể khác nhau: thù tức, ghen tuông, mâu thuẫn cá nhân, côn đồ…
d) Chủ thể
- Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự.
- Trường hợp từ 14 đến dưới 16 tuổi chỉ chịu trách nhiệm khi gây thương tích nghiêm trọng theo luật định.
4. Các mức hình phạt theo luật hiện hành
Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 quy định nhiều khung hình phạt tùy theo tỷ lệ thương tật và tình tiết vụ án:
- Khung cơ bản: phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm (tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30%).
- Khung tăng nặng: phạt tù từ 02 năm đến 06 năm (khi có các tình tiết như dùng hung khí nguy hiểm, có tổ chức, đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai, người già yếu…).
- Khung nghiêm trọng: phạt tù từ 05 năm đến 10 năm (tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%).
- Khung đặc biệt nghiêm trọng: phạt tù từ 07 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân (tỷ lệ thương tật 61% trở lên, gây chết người hoặc phạm tội có tổ chức nguy hiểm).
Ngoài hình phạt chính, tòa án còn có thể áp dụng hình phạt bổ sung như cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc công việc nhất định.
5. Hậu quả pháp lý của hành vi cố ý gây thương tích
Hậu quả pháp lý không chỉ dừng lại ở hình phạt tù mà còn kéo theo nhiều hệ quả khác:
- Trách nhiệm hình sự: người phạm tội bị truy cứu theo Điều 134 BLHS.
- Trách nhiệm dân sự: bồi thường thiệt hại cho nạn nhân, bao gồm chi phí điều trị, thu nhập bị mất, tổn thất tinh thần…
- Ảnh hưởng xã hội: bị kỳ thị, mất việc làm, ảnh hưởng gia đình và quan hệ xã hội.
6. Phân biệt tội cố ý gây thương tích với tội giết người
- Tội cố ý gây thương tích: mục đích xâm hại sức khỏe, không mong muốn hậu quả chết người.
- Tội giết người: người phạm tội mong muốn tước đoạt tính mạng nạn nhân.
→ Tuy nhiên, nếu trong quá trình gây thương tích dẫn đến nạn nhân tử vong, tùy tình tiết, cơ quan tố tụng có thể chuyển sang tội giết người.
7. Cách xử lý khi bị liên quan đến tội cố ý gây thương tích
Nếu bạn hoặc người thân rơi vào tình huống này, cần:
- Thu thập chứng cứ: video, hình ảnh, biên bản sự việc, lời khai nhân chứng.
- Yêu cầu giám định thương tật để xác định mức độ thiệt hại.
- Trình báo cơ quan công an.
- Liên hệ luật sư để được tư vấn, đảm bảo quyền lợi.
8. Dịch vụ pháp lý của Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự
Trong các vụ án hình sự nói chung và vụ án cố ý gây thương tích nói riêng, việc có luật sư hình sự đồng hành là vô cùng quan trọng.
Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự là đơn vị tư vấn và bào chữa uy tín, với đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm:
- Tư vấn quy định pháp luật về tội cố ý gây thương tích.
- Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án.
- Tham gia bào chữa cho bị can, bị cáo hoặc bảo vệ quyền lợi cho bị hại.
- Đề xuất chiến lược pháp lý: xin giảm nhẹ hình phạt, hòa giải, bồi thường hợp lý.
- Đồng hành trọn vẹn từ giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử đến thi hành án.
Với sự tận tâm và chuyên nghiệp, Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tối đa cho khách hàng, giúp bạn an tâm trong mọi vụ việc pháp lý.
9. Kết luận
Tội cố ý gây thương tích là hành vi nguy hiểm, xâm phạm trực tiếp đến sức khỏe và trật tự xã hội, với mức hình phạt nghiêm khắc. Việc hiểu rõ quy định pháp luật và hậu quả pháp lý sẽ giúp mỗi cá nhân phòng tránh, đồng thời biết cách bảo vệ quyền lợi khi sự việc xảy ra.
Nếu bạn đang gặp vướng mắc liên quan đến tội cố ý gây thương tích, hãy tìm đến Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự để được hỗ trợ pháp lý chuyên sâu, tận tâm và hiệu quả.
