MỤC LỤC
1. Giới thiệu quyền đòi lại tài sản
Trong đời sống hàng ngày, việc mất tài sản hoặc bị người khác chiếm giữ trái pháp luật không phải là hiếm gặp. Điều này có thể xảy ra trong nhiều tình huống, từ việc cho mượn tài sản nhưng không được trả, bị chiếm dụng đất đai, đến việc bị giữ lại xe, tiền hay giấy tờ tùy thân trái pháp luật.
👉 Vậy trong những trường hợp đó, chủ sở hữu tài sản có quyền gì và cần làm gì để đòi lại tài sản hợp pháp? Bài viết này sẽ phân tích quy định pháp luật hiện hành để bạn đọc hiểu rõ hơn về quyền đòi lại tài sản.
2. Quyền sở hữu tài sản và quyền đòi lại tài sản
Theo Điều 164 Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật hoặc từ người được lợi về tài sản đó không có căn cứ pháp luật.
Điều này có nghĩa là:
- Chủ sở hữu luôn được pháp luật bảo vệ quyền lợi.
- Người đang chiếm hữu tài sản không có căn cứ pháp luật buộc phải trả lại.
- Nếu tài sản đã chuyển giao cho người thứ ba ngay tình, có những quy định riêng để xử lý.
3. Các trường hợp được đòi lại tài sản
Chủ sở hữu có quyền đòi lại tài sản trong các trường hợp sau:
- Bị chiếm giữ trái pháp luật: ví dụ, bạn để xe ở bãi giữ xe nhưng người khác tự ý lấy đi và giữ lại.
- Cho mượn, cho thuê nhưng không trả: hết hạn hợp đồng nhưng bên mượn/thuê cố tình không trả.
- Tài sản bị chiếm dụng: đất đai, nhà ở bị người khác lấn chiếm.
- Tài sản bị chiếm đoạt: như mất trộm, bị cướp, bị lừa đảo.
4. Căn cứ pháp lý để đòi lại tài sản
Quyền đòi lại tài sản được quy định tại:
- Điều 163, 164, 165 Bộ luật Dân sự 2015.
- Luật Đất đai 2013 (trường hợp tranh chấp đất đai).
- Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (thủ tục khởi kiện đòi lại tài sản).
- Các văn bản hướng dẫn thi hành.
5. Cách thức đòi lại tài sản hợp pháp
4.1. Thương lượng, hòa giải
- Chủ sở hữu có thể yêu cầu trực tiếp người chiếm giữ trái pháp luật trả lại tài sản.
- Nếu hai bên có quan hệ quen biết, việc thương lượng sẽ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
4.2. Gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền
- Trong trường hợp bị chiếm đoạt tài sản (trộm cắp, lừa đảo…), chủ sở hữu có thể tố giác đến Công an.
- Với tranh chấp dân sự (như cho mượn tiền, thuê nhà không trả), có thể gửi đơn đến Tòa án để được giải quyết.
4.3. Khởi kiện tại Tòa án
- Chủ sở hữu có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc trả lại tài sản.
- Khi khởi kiện, cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ chứng minh quyền sở hữu.
6. Quy định về người thứ ba ngay tình
Một vấn đề thường gặp là tài sản đã được chuyển nhượng cho người thứ ba ngay tình (người mua tài sản mà không biết tài sản đó do chiếm hữu trái pháp luật mà có).
📌 Theo Điều 133 BLDS 2015:
- Nếu tài sản là động sản không phải đăng ký quyền sở hữu (ví dụ: điện thoại, đồng hồ), người thứ ba ngay tình sẽ được pháp luật bảo vệ.
- Nếu tài sản là bất động sản hoặc động sản phải đăng ký (như xe ô tô, xe máy), thì chủ sở hữu có quyền đòi lại, trừ một số trường hợp đặc biệt.
7. Thời hiệu khởi kiện đòi lại tài sản
- 03 năm kể từ ngày quyền lợi bị xâm phạm (Điều 429 BLDS 2015).
- Riêng tranh chấp về quyền sử dụng đất thì không áp dụng thời hiệu.
8. Lưu ý khi đòi lại tài sản
- Có chứng cứ chứng minh quyền sở hữu: giấy tờ, hóa đơn, hợp đồng.
- Xác định đúng thẩm quyền: Công an hay Tòa án.
- Không tự ý dùng vũ lực: việc đòi tài sản cần tuân thủ pháp luật, tránh phát sinh vi phạm.
- Tham khảo ý kiến luật sư để lựa chọn cách xử lý hiệu quả nhất.
9. Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự – Hỗ trợ pháp lý uy tín trong tranh chấp tài sản
Thực tế cho thấy, không ít cá nhân rơi vào tình huống khó khăn khi bị chiếm giữ tài sản nhưng không biết cách đòi lại hợp pháp. Nhiều trường hợp bị kéo dài tranh chấp, mất thời gian và tiền bạc.
👉 Đây là lúc cần đến sự hỗ trợ của đơn vị pháp lý chuyên nghiệp.
Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự – với đội ngũ luật sư am hiểu sâu về dân sự, tranh chấp tài sản, hợp đồng và tố tụng – cam kết:
- Tư vấn cách thức đòi lại tài sản nhanh chóng, đúng luật.
- Đại diện thương lượng, hòa giải với bên chiếm giữ tài sản.
- Soạn thảo hồ sơ khởi kiện và bảo vệ quyền lợi tại Tòa án.
📌 Nếu bạn đang gặp phải tình huống bị người khác chiếm giữ tài sản trái pháp luật, hãy liên hệ ngay với Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự để được tư vấn kịp thời.
Website: phucduclaw.com
10. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Tôi bị người quen mượn xe máy nhưng không trả, có đòi lại được không?
Có. Bạn có quyền yêu cầu trả lại xe. Nếu không trả, bạn có thể khởi kiện ra Tòa án.
- Nếu người chiếm giữ đã bán tài sản cho người khác thì sao?
Tùy trường hợp. Nếu người mua là bên thứ ba ngay tình và tài sản không phải đăng ký, bạn khó có thể đòi lại.
- Thời hạn để khởi kiện đòi lại tài sản là bao lâu?
Thông thường là 03 năm kể từ ngày quyền lợi bị xâm phạm.
- Có nên thuê luật sư khi đòi lại tài sản không?
Không bắt buộc, nhưng luật sư sẽ giúp bạn có phương án tối ưu, tăng khả năng thắng kiện.
11. Kết luận
Quyền đòi lại tài sản là quyền cơ bản của chủ sở hữu được pháp luật bảo vệ. Tuy nhiên, việc đòi lại tài sản khi bị chiếm giữ trái pháp luật cần được thực hiện đúng quy trình và căn cứ pháp lý.
👉 Để đảm bảo quyền lợi tối đa và hạn chế rủi ro, bạn nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc liên hệ với Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự – đơn vị uy tín trong tư vấn và giải quyết tranh chấp tài sản.
