MỤC LỤC
1. Khái quát về tài sản chung vợ chồng
Trong hôn nhân, tài sản của vợ chồng được chia thành hai loại: tài sản chung và tài sản riêng.
- Tài sản chung bao gồm tài sản do vợ chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân, thu nhập từ lao động, hoạt động sản xuất kinh doanh, hoa lợi lợi tức từ tài sản riêng và các tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
- Tài sản riêng gồm tài sản có trước khi kết hôn, tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc được xác lập theo quy định pháp luật là riêng.
Việc phân biệt tài sản chung và tài sản riêng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong trường hợp ly hôn, bởi nó quyết định phần tài sản mà mỗi bên được hưởng.
2. Nguyên tắc chia tài sản chung khi ly hôn
Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định các nguyên tắc cơ bản:
- Nguyên tắc thỏa thuận
- Vợ chồng có quyền tự thỏa thuận việc chia tài sản chung.
- Nếu đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ công nhận bằng văn bản để bảo đảm giá trị pháp lý.
- Nguyên tắc chia đôi nhưng có tính đến yếu tố khác
Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ chia tài sản chung theo nguyên tắc:
- Chia đôi nhưng có xem xét đến công sức đóng góp của mỗi bên.
- Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên hoặc con đã thành niên mất năng lực hành vi.
- Bảo vệ sản xuất, kinh doanh, nghề nghiệp của mỗi bên để họ có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập.
- Nguyên tắc bảo vệ bên yếu thế
Nếu một bên gặp khó khăn hơn về kinh tế, khả năng nuôi con thì Tòa án có thể ưu tiên cho hưởng phần tài sản lớn hơn để bảo đảm đời sống.
3. Cách xác định giá trị tài sản chung khi ly hôn
Để chia tài sản, Tòa án hoặc các bên cần:
- Xác định danh mục tài sản chung: nhà đất, xe cộ, tiền tiết kiệm, cổ phần, đồ dùng sinh hoạt có giá trị…
- Định giá tài sản: có thể do hai bên thỏa thuận hoặc nhờ cơ quan thẩm định giá.
- Phân loại tài sản: những tài sản không thể chia bằng hiện vật (ví dụ nhà đất) có thể được bán để chia tiền, hoặc một bên nhận và thanh toán lại giá trị phần được hưởng cho bên kia.
4. Cách tính chia tài sản chung khi ly hôn
Tòa án thường áp dụng phương pháp sau:
- Bước 1: Xác định tổng giá trị tài sản chung.
- Bước 2: Tính tỷ lệ chia (thường là 50/50, nhưng có điều chỉnh).
- Bước 3: Phân chia hiện vật hoặc giá trị tiền mặt tương ứng.
Ví dụ: Vợ chồng có căn nhà trị giá 2 tỷ đồng và 500 triệu đồng tiết kiệm. Tổng cộng 2,5 tỷ đồng.
- Nếu chia đôi, mỗi bên hưởng 1,25 tỷ.
- Nếu chồng có công sức đóng góp nhiều hơn (ví dụ lo toàn bộ kinh tế gia đình), Tòa có thể chia 60% cho chồng (1,5 tỷ) và 40% cho vợ (1 tỷ).
5. Tài sản riêng có chia khi ly hôn không?
Nguyên tắc là không chia. Tài sản riêng vẫn thuộc về người sở hữu. Tuy nhiên, có một số ngoại lệ:
- Nếu tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung và không chứng minh được là riêng thì được coi là tài sản chung.
- Nếu trong quá trình sử dụng tài sản riêng mà giá trị tăng thêm có sự đóng góp của người kia, thì phần giá trị tăng thêm có thể được coi là tài sản chung.
6. Quyền lợi của con cái khi chia tài sản chung
Pháp luật ưu tiên quyền lợi của con chưa thành niên hoặc con mất năng lực hành vi dân sự.
- Khi chia tài sản, Tòa án xem xét phần tài sản dành cho việc nuôi dưỡng, học tập của con.
- Bên trực tiếp nuôi con có thể được hưởng nhiều tài sản hơn để đảm bảo điều kiện sống.
7. Một số lưu ý trong thực tiễn
- Giấy tờ chứng minh tài sản riêng: sổ đỏ đứng tên cá nhân, hợp đồng tặng cho, di chúc…
- Tài sản đứng tên một người nhưng tạo lập trong hôn nhân: vẫn là tài sản chung, trừ khi có căn cứ chứng minh khác.
- Nợ chung vợ chồng: cũng phải phân chia nghĩa vụ thanh toán khi ly hôn.
8. Dịch vụ pháp lý từ Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự
Trong các vụ ly hôn, tranh chấp tài sản thường phức tạp, dễ phát sinh mâu thuẫn gay gắt. Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự với đội ngũ luật sư nhiều năm kinh nghiệm cam kết:
- Tư vấn rõ ràng nguyên tắc chia tài sản chung và riêng.
- Đại diện khách hàng trong quá trình thương lượng, hòa giải và tại Tòa án.
- Đảm bảo quyền lợi hợp pháp về tài sản và quyền nuôi con.
- Cung cấp giải pháp tối ưu, tiết kiệm thời gian và chi phí cho khách hàng.
Nếu bạn đang vướng mắc về vấn đề chia tài sản khi ly hôn, hãy liên hệ với Văn Phòng Luật Sư Đức Phúc và Cộng Sự để được hỗ trợ kịp thời và hiệu quả.
9. Kết luận
Chia tài sản chung khi ly hôn phải dựa trên các nguyên tắc công bằng, tôn trọng sự đóng góp của mỗi bên, đồng thời ưu tiên bảo vệ quyền lợi chính đáng của con cái và bên yếu thế. Hiểu rõ quy định pháp luật và cách tính cụ thể sẽ giúp các bên giảm thiểu tranh chấp, đạt được sự công bằng hợp lý.
10. FAQ – Hỏi & Đáp thường gặp
Khi ly hôn, tài sản chung vợ chồng được chia như thế nào?
👉 Nguyên tắc là chia đôi, nhưng Tòa án có thể điều chỉnh dựa vào công sức đóng góp, hoàn cảnh và quyền lợi của con.
Tài sản riêng có bị chia khi ly hôn không?
👉 Không, trừ khi đã nhập vào tài sản chung hoặc không chứng minh được là tài sản riêng.
Nhà đất đứng tên một người có được coi là tài sản chung không?
👉 Có, nếu được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân và không chứng minh được là tài sản riêng.
Nợ chung vợ chồng xử lý thế nào khi ly hôn?
👉 Hai bên phải cùng chịu trách nhiệm thanh toán theo thỏa thuận hoặc quyết định của Tòa án.
Có thể thỏa thuận chia tài sản chung trước khi ly hôn không?
👉 Có, vợ chồng có quyền thỏa thuận phân chia tài sản bất kỳ thời điểm nào, kể cả trước, trong hoặc sau ly hôn.
Khi ly hôn, ai nuôi con sẽ được chia nhiều tài sản hơn đúng không?
👉 Thường bên trực tiếp nuôi con được ưu tiên phần tài sản lớn hơn để đảm bảo điều kiện chăm sóc con.
Nếu không đồng ý với quyết định chia tài sản của Tòa thì sao?
👉 Có quyền kháng cáo trong thời hạn luật định để Tòa án cấp trên xem xét lại.
